Selamun aleykum
Sitede arama yaptım yalnız aşağıdaki soracağım sorularıma cevap bulamadım,sizden ricam bu sorularımı cevaplamanız.
1. Nakit parası 500 bin tl olan bir kişi para yanında bir yıl kaldıktan sonra parasının %2,5 nimi zekat olarak verecek ?
Farz edelim bu para hiç ticaret yapılmadan kişinin yanında kaldı 2. Yılın tamamlanmasıyla harcandığının dışında kalan para mesela 500 binden 50bin tüketilmiş kalan 450 bin tl %2,5 yine zekat verilmesi gerekir doğrumu ? Bu durum her yıl bu şekilde devam mı eder?
Aleykum selam.
Cevap: Bu konuda hesaplama şöyle yapılacak.
Kişi diyelim bu paraya hicri 1438 Ramazan ayının başında sahip oldu. Bu paranın üzerinden tam bir hicri yıl geçtikten sonra yani sonraki Ramazan ayında (1439 hicri Ramazan başında) eğer ki bu 500bin tl sabit olarak kalmış, artmamış ise % 2,5 zekatını verecek. Bu ise 12500 tl yapar.
Eğer bu bir yıl içinde bu paradan 50 bin eksilmiş ve Ramazan ayı başında 450 bin tl kalmış ise bu durumda verilecek zekat % 2,5 olarak 11,250 tl olacaktır.
Sonraki senelerde de hep hicri takvime göre bu şekilde % 2,5 üzerinden hesap yapılacaktır. Para eksilmiş ise eksildiği orandan, artmış ise arttığı oran üzerinden hesap yapılacaktır.
Ancak burada şu hususa da dikkat etmek gerekir. Kişinin bu paraya ilaveten ekleyebileceği alacakları, paraya çevirebileceği başka değerleri de varsa onları da bu malının içerisine para olarak dahil eder ve hesaplamayı o oran üzerinden yapar.
Buna göre zekat hesabı şöyle yapılır:
Kişinin Sabit elindeki malı, buna varolan kuvvetli alacakları ilave edilir, toplamdan borçları çıkarılır. Sonuç ne kadar çıkmış ise onun üzerinden % 2,5 zekat hesabı yapar.
2. Bir kişi oturduğu evinin dışında 4 dairesi var. Bu kişi dairelerinin zekatını dairenin piyasa değeri üzerinde hesaplar mesela daire başı 120 bin tl x4=480 bin tl olarak hesaplar bununda %2.5 zekat olarak verir doğrumu?
Bu dairelerin zekatını her yıl dairenin piyasa değeri üzerinde hesaplanır zekatı verilir doğrumudur?
Cevap: Kişinin oturduğu evi dışında daireleri var ise bunlar kişinin sahip olduğu maddi değerlerdir ve her hicri zekat hesaplama zamana geldiğinde o anki peşin hemen satıldığında kaça satılabiliyorsa o değer üzerinden % 2,5 zekat hesaplaması yapılır.
Verilen örnekteki gibi; 120x120bin=480 üzerinden zekat hesabı yapılır. % 2,5 zekatı verilir. Bu ise 12 bin lira yapar.
Tabi birinci soruda olduğu gibi bu kişinin 500 bin tl’si de varsa, dairelerini bu 500 tl’ye ilave ederek hesaplar buna göre hesap şöyle olur
500 tl nakit, 480 tl daireler; 980 bin. Bunun zekatı % 2,5 olarak 24.500 tl’dir.
3. Bir kişinin kullandığı aracı 300 bin tl değerindedir. Bu kişi 30 bin tl’lik arabayla da yine işini görebilir.
Sorum şu keyfi için parasını şahsi arabaya yatırım yapan bir kişi bu aracın zekatını verir mi? Adamın bu benim şahsi bineğimdir sözü ve iddiası zekatı vermemeye engelmidir?
Cevap: Kişi için şeriatin izin verdiği bineği ve oturacağı evidir. Bunlara zekat düşmez. Kişinin bineği değer olarak düşük de olabilir, yüksek de olabilir. Yani kişi eşeğe de binebilir, en değerli arap atına da binebilir. 5 bin liralık arabaya da binebilir, 300 bin liralık da arabaya binebilir. Şeriat bu durumda kişinin bineğine zekat vermemesine müsaade etmiştir. Ama bu meselenin takva yönüne bakılacak olursa, bu durum tamamiyle kişinin kendisiyle alakalıdır. Yani hangi şeye ihtiyaç duyduğu kendisiyle ilgilidir. İsraf yaparsa israftan dolayı haram işlemiş olur.
4. Bir kişide şöyle diyor. Mesela koyunda zekat kırkta bir ama seksende 2 değil koyunlar 120 olunca 2 koyun zekat veriliyor ve bu durum diğer hayvanlar içinde geçerli yani sığır yada deve lerin sayısı 15 oldu mu 1 buzağı zekat düşer ,sayı 30 oldu mu 2 buzağı zekat olarak düşmüyor ,sayı 30dan fazla olacak sonra 2 buzağı zekat verilir .
Tabi 15 deve veya sığıra bir buzağı zekat olarak düşer demiyorum sadece mesele anlaşılsın ,derdimi anlatma adına yazıyorum yanlış anlaşılmasın..
Şimdi kişi diyor ki bu hesaplama tarzı daire veya nakit para için geçerli değimlidir?
Yani 100 bin de %2.5 zekat ama 200 binde %2.5 değil de % 1.5 zekat düşer gibi bir durum varmıdır? Yoksa 100 değil de ne kadar çok olsa bile yılını doldurmuş paranın %2.5i zekat mı verilir?
Cevap: Şeriat her bir mal için zekat hesabı tayin etmiştir. Paranın, altının, gümüşün, koyun ve sığırların, develerin, hazinenin, zirai ürünlerin, balın veya başka şeylerin zekat hesaplamaları birbirinden farklıdır. Bunlar birbirlerine kıyas yapılmazlar. Bu sebeple her bir mal kendi cinsi üzerinden hesaplanır.
Bu sebeple daire ve nakit para için hesaplama bir değer olarak para cinsi üzerinden yapılır ve % 2,5 olarak hesaplanır. Değer ne kadar artarsa artsın, ne kadar azalırsa azalsın nisap miktarını geçmiş ise her halukarda % 2,5 olarak hesaplanır. Bu sebeple hicri bir yıl geçtikten sonra sahip olunan para veya mal nisap miktarını geçiyorsa mutlaka bunun % 2,5 zekatı verilmelidir. Rakam 100 bin olsun, 150 bin olsun, 200 bin olsun, 500 bin olsun durum değişmez.