Es selamun aleykum verahmetullahi ve berakatuh.
Peki Müşrik, fakat harbi olmayan anne, babaya çok kötü davranıyorsak tabi bu kötü davranışların sebebi Allah cc korkmamaları, itaat etmemeleri sebebiyle ise burada Müslümanın durumu nedir ?
Aleykum selam.
Cevap: Kafir anne ve baba ile Müslüman anne baba arasında insan olmaları ve insanca muamele görmeleri açısından hiçbir fark yoktur. Aradaki tek fark; din farkıdır. Dolayısıyla ilişkiler de din farkından dolayı olması gereken ilişkiler olmalıdır. Dünyalık konularda gerek kafir anne ve baba ve gerekse Müslüman anne babayla iyi geçinilir. Kafir anne-baba olsa bile onlara “uf” denilmez. Kafir anne-babanın İslam’ın izin verdiği sınırlar dahilinde gönülleri hoş tutulur, incitilmezler. Kafir anne-babanın rızası İslam’ın izin verdiği sınırlar dahilinde kazanılmaya çalışılır. Kafir anne-babaya sert davranmamak, sert konuşmamak gerekir. Bu ve bunlar gibi örnekler çoğaltılabilir. Kafir anne babaya bu saydığımız şekilde davranılıyorsa, Müslüman anne ve baba bu sayılanlara dahada layıktırlar.
Bu kısa nasihatten sonra sorunuza dönecek olursak; anne baba velevki müşrik olsunlar, onlara kötü davranmak, karşı gelmek, sövmek büyük günahlardandır.
Rasulullah (sallAllahu aleyhi ve sellem) şöyle buyuruyor:
"Şüphesizki Allah size annelere karşı gelmeyi haram kıldı." (Müslim: 4458)
İmam Nevevi (rh.a) bu hadis hakkında şunları söylemiştir:
"Annelerin haklarına riayet etmeyip onlara karşı gelmeye gelince; bu da haramdır ve ilim adamlarının icmaı ile büyük günahlardandır. Bunun büyük günahlardan sayılmasını hususunda sahih hadisler pek çoktur. Aynı şekilde babalara karşı gelmekte büyük günahlardandır. Burada sırf annelerin söz konusu edilmesi ise onlara karşı gelmenin haramlığını babalara karşı gelmenin haramlığından daha vurgulu oluşundan dolayıdır." (İmam Nevevi: el-Minhac Şerhu Sahihi Muslim, c. 8, s. 101)
Rasulullah (sallAllahu aleyhi ve sellem) başka bir hadiste ise şöyle buyurmuştur:
"Muhakkak ki Allah, babaya karşı gelmeyi haram kıldı." (Müslim: 4461)
Dikkat edilirse bu hadislerde Müslüman ayrımı yapılmamıştır. Dolayısıyla hüküm geneldir.
Allahu Teala şöyle buyuruyor:
"Rabbin, yalnız kendisine ibadet etmenizi ve ana babaya iyi davranmanızı emretmiştir. Eğer onlardan biri veya her ikisi senin yanında ihtiyarlarsa, kendilerine öf (bile) deme! Onları (sakın) azarlama! Onlara güzel ve tatlı söz söyle!" (İsra: 23)
İmam Kurtubi (rh.a) bu ayetin tefsirinde şunları söylemiştir:
"Anne babaya iyi davranmak müslüman olmaları haline mahsus değildir. Aksine, anne-baba kâfir iseler dahi evlatları onlara iyi davranır ve eğer onların zimmet ve benzeri ahidleri var ise, iyi muamelede bulunur. Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: "(Ey iman edenler!) Allah; dininizden dolayı sizinle savaşmayan ve sizi yurdunuzdan çıkarmayan kafirlere iyilik yapmanızı ...... size yasaklamamıştır. " (el-Mümtehine, 60/8)
Buhârî'nin Sahih'inde de Esma (r.anha)'dan şöyle dediği nakledilmektedir: Kureyşliler, Peygamber (sallAllahu aleyhi ve sellem) ile antlaşma yaptıkları sırada barış süresi içerisinde annem, babası ile birlikte müşrik olduğu halde yanıma geldi. Ben, Peygamber (sallAllahu aleyhi ve sellem)'e durumu sorup şöyle dedim: Annem, benim ona iyilikte bulunmam ümidi ile yanıma geldi. Ona iyilikte bulunayım mı, onu gözeteyim mi? O: "Evet, ona iyilikte bulun, onu gözet" diye buyurdu." (Buhari - Müslim)
(İmam Kurtubi: el-Camiu li Ahkâmi'l Kur'an c. 10, s. 365 - 366)