Şatibi
Üyeler
Çevrimdışı
Mesaj Sayısı: 22
|
|
« Yanıtla #1 : 19 Şubat 2010, 23:02:17 » |
|
Şüphesiz ki zakkum ağacı,
O büyük günahkarın yiyeceğidir.(Duhan 43- 44.) "Şüphesiz ki zakkum ağacı" buyruğu ile ilgili nerede vakıf yapılacağı hususunda İbnu'l-Enbarî şöyle demektedir: Yüce Allah'ın Kitabında: "Şecere: ağaç"ın sözkonusu edildiği her yerde vakıf "he" ile yapılır. Bundan tek istisna ed-Duhan Sûresi'ndeki: "Şüphesiz ki zakkum ağacı o büyük günahkarın yiyeceğidir" buyruğudur.
"Büyük günahkar" Ebu'd-Derda'nın açıklamasına göre: "Facir (çokça günah işleyen)" demektir. O ve İbn Mesud da böyle okumuşlardır. Hemmam b. el-Haris dedi ki: Ebu'd-Derda bir adama: "Şüphesiz ki zakkum ağacı, o büyük günahkarın (el-esim) yiyeceğidir" buyruğunu okutuyor, ancak adam (el-Esim yerine) "el-yetim" diyordu. Bu kelimeyi anlayamayınca ona "taamu'l-facir: çok günahkarın yiyeceğidir" diye söyledi.
Zakkum ağacı yüce Allah'ın cehennemde yaratmış olduğu ve "lanetlenmiş ağaç: eş-şeceretu'1-mel'une" adını verdiği bir ağaçtır. Cehennemlikler acıktılar mı o ağaca sığınırlar, ondan yerler. Bu sefer karınlarında sıcak suyun kaynaması gibi kaynamaya başlar. Yüce Allah bu ağaçtan karınlarına giden şeyleri erimiş madene benzetmektedir ki, bu da eritilmiş bakır demektir.
"Kaynar" anlamındaki buyruk, genellikle ağaca hamledilerek diye okunmuştur. Fakat İbn Kesir, Hafs, İbn Muhaysın, Yakub'tan Ruveys yemeğe hamlen "ye" ile okumuşlardır. Bu da anlam itibariyle ağaç hakkındadır. "Erimiş maden"e hamledilemez. Çünkü o benzetmek için zikredilmiştir.
"Büyük günahkar" çokça günah işlemiş kimse demektir ki: "Günah işledi, işler" kökünden gelmektedir. Bu açıklamayı el-Kuşeyrî ve İbn İsa yapmışlardır. Bu kişinin günah kazanan müşrik olduğu da söylenmiştir. Bu açıklamayı da Yahya b. Sellam yapmıştır.
es-Sıhah'ûa. şöyle denilmektedir: "Adam günah işledi" denilir. Bu şekilde günah işleyen kimseye de: "Günahkar" denilir.
O halde: "O, büyük günahkarın yiyeceğidir" buyruğu: pek büyük günahkar kişi olanın yiyeceğidir, demek olur ki, bu kişi de Ebu Cehil'dir. Çünkü o şöyle demiştir: Muhammed cehennemde zakkum olduğunu söyleyerek bizi tehdit etmektedir. Halbuki onun o dediği tereyağı ve hurmadan tirit yapmaktır. Yüce Allah da onun dediğinin aksini açıklamaktadır.
en-Nekkaş'ın, Mücahid'den naklettiğine göre zakkum ağacı Ebu Cehil'dir.
Derim ki: Bu açıklama Mücahid'den sahih olarak rivayet edilmemiştir. Ayrıca bu daha önce es-Saffat Sûresi (37/63. âyet) ile el-İsra Sûresi (17/60. âyet)cıe sözünü ettiklerimiz ile de reddedilecek bir görüştür ((İmam Kurtubi, Camiu li-Ahkami’l-Kur’an))
|