ORUCUN RÜKÜNLERİ

[buhari]

ORUCUN  RÜKÜNLERİ

1 - Niyet: Oruç tutacak kimsenin oruç tutacağını kalbiyle bil-mesidir. Dille söylemek şart değildir. Ramazan orucuna ve bir de günü belli edilen nezir orucuna akşamdan ertesi günü kaba kuş-luk zamanına kadar (yani öğleden önce)   niyet  edilmesi gerekir. Nafile oruçta ise o gün için gündüzden niyet edip tutulabilir.
Rasulullah   (s.a.s)   şöyle buyurdu:
-“Ameller niyete  göredir.”                                                                   
(Buhari,   Müslim)
İbni Abbas (r.a)’dan; bir Bedevi Rasulullah (s.a.s)’ e gelip  şöyle  dedi:
-“Ben hilali  gördüm.”  Rasulullah   (s.a.s)’de:
-“Lailahe  illAllah ’a  şehadet  eder misin?”  Bedevi:
-“Evet”  diye cevap  verdi.   Rasulullah   (s.a.s):
-“Muhammedün Rasullah’a şehadet eder misin?” dedi .   Be-devi:
-“Evet”  dedi.   Rasulullah   (s.a.s)’de:
-“Ey Bilal! Ramazandır. İnsanlara haber ver oruç tutsunlar. Yemek yiyenler güneş batmcaya kadar yemesinler,  yemeyenler oruç tutsunlar”  buyurdu.
(Ebu Davud,   Tırmizi,   Nesei,   İbni Mace)
 İbni Hıbban,   İbni Huzeyme ve Hakim bu hadis için  Sahih  dediler.
Hz.  Aişe   (r.a)’nın  şöyle dediği  rivayet  edilmiştir:
-“Bir gün Rasulullah (s.a.s) odama girdi ve yanı nızda yiyecek bir şey var. mı?” diye sordu. “Hayır” dedim.  “Şu  halde bugün oruç  tutayım”, dedi..
(Müslim,   Ebu  Davud,   Tirmizi,   Nesei)
2 - Orucun  vaktinde oruç  tutmak.
Orucun vakti; ikinci fecrin doğuşundan başlar, güneşin batışı-na kadar  sürer.
Allah    (c.c)   şöyle buyuruyor:
-“Allah ’ın size farz kıldığını isteyin. Fecirde be yaz iplik siyah iplikten ayırd edilinceye kadar yiyin, için.   Sonra  orucunuzu geceye kadar devam ettirin.”
(Bakara:   187)
Adiyy  b.  Hatem  (r.a)’den:
-“Fecirde beyaz iplik siyah iplikten ayırd edilin ceye kadar” ayeti celilesi nazil olunca Rasulullah (s.a.s)’ e  dedim ki:
 -“Ya RasulAllah ! Ben, gündüzün geceden ayrıldığını öğren-mek için yastığımın altına bir beyaz yularla (iplik) bir kara yular (iplik) koyuyorum. Ve geceleyin onlara bakıyorum da akını ka-rasından ayırt edemiyordum.”   Bunun  üzerine  Rasulullah   (s.a.s)   şöyle  buyurdu:
-“Muhakkak senin yastığın çok geniş, yahut uykun çok  derin,   o,   gecenin karanlığı  ile  günün  aydınlığıdır.
(Buhari,   Müslim,   Ebu Davud,   Nesei,   Tirmizi)
Ömer (r.a)’den Rasulullah (s.a.s)’in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
-“Gece yaklaşıp, gün bittimi ve güneş de ufuktan kayıp oldumu oruçlu iftar eder. Yani (bu anda) iftar vakti çatmıştır.”
   (Buhari,   Müslim,   Ebu Davud,   Nesei)
İbni Ömer  (r.a)’den:
Rasulullah (s.a.s)’in iki müezzini vardı. Bilal (r.a) ile Ama  İbn’i Ümmü  Mektum  (r.a).   Rasulullah   (s.a.s):
-“Bilal, gece bitmeden ezan okuyor. Bunun için İbn’i Ümmü Mektum ezan okuyuncaya kadar yiyip, içiniz” buyurdu.
Ravi diyor ki: Bunların arasında; biri inip diğeri çıkıncaya kadar bir zamandan fazla bir  ara yoktur.”
(Buh a ri,   Mü slim)
Semure b. Cündüp (r.a)’den Rasulullah (s.a.s)’in şöyle buyur-duğu rivayet edildi:
-“Bilal’in ezanı sizi, sahura devam etmekten men etmesin ve şöyle ufuktaki dikine uzanmış olan beyazlık ta, şöyle genişliğine yayılıncaya kadar sizi sahurdan alıkoymasın.”
   (Müslim,   Ebu Davud,   Tirmizi,   Nesei)
Tirmizi’de hadisin lafzı  şöyledir:
-“Bilal (r.a)’nun okuduğu ezan sahurunuzdan sizi alıkoymasın. Dikine olan aydınlık ta alıkoymasın. Lakin ufki   (enine)  olarak  yayılan  aydınlık  alıkoysun.”
3 - Oruç; Hayız ve nifastan temiz olmak şartı ile belirtilen va-kit içinde, hiç bir şey yememek, içmemek ve cinsi  münasebette bulunmamaktır.