|
Teymullah el-Muvahhid
|
 |
« Yanıtla #3 : 11 Eylül 2015, 22:22:03 » |
|
Soru: ehli sünnete gore seri delil arasında kıyas sayiyorsun bunu biraz acarmisin kıyas ne şekilde seri delil olacak?
Cevap: Kıyasın şer’i delil olup, olmadığını anlamak için öncelikle onun ne olduğunu ve kısımlarını bilmek gerekir. Zira kişi, kıyası ve onun kısımlarını bilmezse ya bilmeden tümüyle onu reddeder, ya da yanlış olanı, doğrulayıp kabul eder. Bu iki yol da kişiyi yanlışa götürür. Kişinin öncelikle kıyasın sahih ve fasit olanını bilip, sahih olanını kabul etmesi, fasit olanını da reddetmesi gerekir ki bu ehli sünnetin inancıdır.
Kıyas iki türlüdür;
1-Sarih (meşru) kıyas: Şartları gerçekleşmiş, sahih olan kıyastır. Ehli sünnete göre bu tür bir kıyas şer’i delildir. Kur’an ve sünnetten bu kıyasın şer’i delil olduğuna dair bir çok nas vardır. Bunu basit bir misalle açıklayacak olursak;
Allah’u teala, Kur’an’ı Kerim’de “anne ve babaya öf demeyin” buyuruyor. Fakat, ayette “dövmeyin” ifadesi geçmiyor. Bir kimse çıkıp; “Ayette -öf- demeyin geçiyor, “dövmeyin” geçmiyor, o zaman dövmek caizdir” derse buna şöyle cevap verilir;
Allah’u teala ayeti kerime de “öf bile demeyin” buyurarak, kişinin anne ve babasına en küçük eziyeti bile yapmasını yasaklamıştır. Küçük eziyeti yapmak yasak olduğuna göre, ondan daha büyük olan dövme eziyetini yapmak daha haramdır. İşte bu kıyas-ı evladır.
2-Fasit kıyas: Şartları gerçekleşmeyen ve sahih olmayan kıyastır. Bu kıyas ise şer’i delil olmayıp, bilakis zemmedilmiştir. İblisin yaptığı kıyas, günümüz müşriklerinin, şirki ve şirk ehlini meşru göstermek için yaptığı kıyaslarda bu türdendir. İşte, bu reddedilen kıyastır.
Diyorsunuz ki: Kıyas hakkında bir çok alimin zehir zembelek sözleri vardır..
Cevap: Kıyas hakkında hangi alimlerin zehir zemberek sözleri vardır? Veya alimlerin kötülediği kıyas, Sahih (meşru) kıyas mı? Yoksa fasit olan kıyas mı? Ehli sünnet alimleri sahih kıyası şer’i delil olarak kabul etmiştir ve buna dair zemmedici bir söz sarf etmemişlerdir. Zikrettiğiniz nakiller ise sahih kıyasla alakalı değil, fasit kıyasla alakalıdır. Bu kıyas türünü ne ehli sünnet alimleri, ne de biz kabul ediyoruz.
Diyorsunuz ki: “İbni Sirin rh Kıyas yapanların ilki İblis’tir. Güneş ve Aya da başka bir yolla değil ancak kıyas yoluyla tapılmıştır.” DARİMİ : 1C.195.N
Cevap: Yukarı da naklettiğiniz alimin sözünü dikkatli okursanız hangi kıyastan bahsettiğini anlamış olursunuz. Zira iblisin, güneşe ve aya tapanların yaptığı kıyas, sahih olan kıyas olmayıp, fasit kıyastır. Ve bir çok kötülüğün başlaması ve yayılması da bu fasit kıyasla olmuştur. Şu günümüze baktığımızda şirk davetçilerinin fasit kıyasla insanları nasıl şirke ve küfre davet ettikleri her akıl sahibine aşikardır.
Diyorsunuz ki: “Hasan rh Beni ateşten onu ise çamurdan yarattın A’raf : 12 … Ayetini okudu ve şöyle dedi : İblis kıyas yaptı.O, kıyas yapanların ilkidir. “DARİMİ :1C.196.N”
Cevap: Hasan (rah.)’ın sözü de bu kabildendir, fasit kıyasla alakalıdır. Zira kıyas yapanların ilki iblistir, onun yaptığı kıyas ise fasit bir kıyastır.
Diyorsunuz ki: “Mesruk rh Doğrusu ben kıyas yaparak ayağımın kaymasından korkuyorum ve ürperiyorum.DARİMİ : 1.C.197.N”
Cevap: Mesruk (rah.)’un sözü de fasit kıyasla alakalı olup, sarih kıyasla alakalı değildir.
Diyorsunuz ki “Şabi rh VAllahi şüphe yok ki siz eğer kıyas aletlerini alır kabul ederseniz muhakkak ki helalı haram, haramı da helal yaparsınız.DARİMİ : 1.C.198.”
Cevap: Zikrettiğiniz bu nakil de fasit olan kıyasla alakalıdır. Zira haramı helal, helali haram yapan kıyas ancak fasit kıyastır.
Diyorsunuz ki: “Yine başka alimlerden kıyası red eden bir çok sözler mevcuttur”
Cevap: Naklettiğiniz ve buna benzer alimlerin sözleri bizim şer’i delil olarak kabul ettiğimiz kıyasla alakalı olmayıp, fasit kıyasla alakalıdır. Ne kendisinden nakiller yaptığınız alimler ne de diğer ehli sünnet alimleri sarih olan kıyası reddetmemektedir. Onların reddettiği kıyas, iblis vb’lerinin yaptığı fasit kıyastır.
Diyorsunuz ki: “İbni hazım kıyasa karşı çok sert tavır takınmıştır”
Cevap: İbni Hazm, zahiri mezhebindendir ve kıyası kabul etmemektedir. Onun fıkhı, dört mezheb dışındadır. Dört mezheb imamı kıyası kabul etmekte ve onu şer’i delil saymaktadır. İbni Hazm büyük bir alimdir. Fakat, fıkhı konularda hataları vardır. Kıyası kabul etmemesi de bunlardandır. Biz, onun bu görüşlerini kabul etmiyoruz. Bizim için; kıyas şer’i delildir. Fakat kabul ettiğimiz kıyas, fasit olan kıyası değil, dört mezhebin koyduğu şartlar çerçevesinde olan kıyastır. Bu tür kıyasın da şer’i delil olduğu, birçok delille sabittir.
Diyorsunuz ki: “imam buharı rh rey ve kıyas konusu hakkında bir bab acmis tir”
Cevap: Evet, İmam Buhari (rah) böyle bir bab açmıştır. Fakat bu bizim kabul ettiğimiz kıyasla alakalı değildir. Bu bab, heva, hevesine ve kendi kafasına göre fetva verenlerle alakalıdır. İmam Buhari (rah.) sahih kıyası şer’i delil olarak kabul etmiş ve kendisi kıyas yapmıştır.
Diyorsunuz ki: “Kıyası seri delil sayiyorsunuz ve ehli sünnete gore!? Diyorsunuz burayı aciklamani istiyorum kıyası red eden ehli sünnet alimlerinin bir kısmını yazdım”
Cevap: Evet, sahih olan kıyası şer’i delil sayıyor ve ehli sünnetin de bu görüşte olduğunu söylüyoruz. Yukarıda bunu açıkladık. Kıyasın şartları ve kısımları vardır. Sahih kıyas, Kur’an ve sünnetten ayrı bir delil olmayıp, aynı icma gibi bu iki kaynağa bağlıdır. Naklettiğiniz âlimlerin sözleri ise sahih kıyasla alakalı değildir, fasit kıyasla alakalıdır. Sahih kıyasın şer’i delil olduğuna dair Kur’an ve sünnetten birçok delil vardır. Yeri olmadığı için burada zikretmiyoruz. Merak edenler, bu konuda geniş malumata sahip olmak isteyenler ehli sünnettin fıkıh usulü kitaplarında kıyasla ilgili bölümlere bakabilirler.
|
